قلم بندی و قلمدانی

توضیحاتی درباره قلم بندی و قلمدانی

قلم ها و نوشت افزارها از دیرباز مورد استقبال مردمان کشورهای مختلف بوده اند. نه تنها از این ابزار فوق العاده در نوشتن و انتقال مفاهیم استفاده می نمودند بلکه خود قلم و متعلقات آن به عنوان یک هنر جداگانه مورد استقبال قرار می گرفت. این از ذوق بشر بوده که علاوه بر استفاده از قلم ها برای کشیدن تصاویر زیبا، آنها را به عنوان یک شی زینتی مورد استفاده قرار می دادند.

در این مقاله قصد داریم به متعلقات قلم ها بیشتر بپردازیم و از آنها برای شما بیشتر سخن بگوییم. با ما همراه باشید.

قلم بند

فردی را که اقدام به تولید قلم می کند را قلم بند می نامند. قلم بند یکی از مهمترین شغل های مردمان ایران زمین در صده های دور بوده است. در قلم بندی موهای گربه ها را از پشت بصورت دسته دسته می چینند. هر دسته برای تهیه یک قلم مورد استفاده قرار می گیرد. بعد از چیدن، موهای شکسته شده و کرک ها را از دسته ها جدا می نمایند تا موها بصورت یکپارچه برای استفاده در قلم ها آماده شود.

بعد از این عمل و اطمینان از پاک بودن، برای بار اخر موها را در آب می شویند و سپس با یک نخ ابریشم اقدام به گره زدن موها می کنند. حال نوبت اتصال موها به سر قلم می باشد. سر قلم ها عموما از شاه پر کبوتر تهیه می گشت. در هنگام اتصال، باید قسمتی از شاه پر کبوتر را بصورت کج و اریب برید. هدف از این امر سخت تر شدن خروج موها از سر قلم می باشد.

در نهایت موها را آب زده و با یک تیغ یا آتش وارد قلم می کنند. در پایان لازم است یک بار دیگر موها چک شود و عمل آرایش نوک موها با دقت انجام گردد. درصورتی که عمل اخر به درستی انجام نگیرد قلم مو کارایی خود را از دست می دهد.

قلمدان

قلمدان محفظه نگهداری قلم و سایر متعلقات آن می باشد. یکی از اجزایی که می تواند هنر فوق العاده ایرانی را به رخ جهانیان بکشاند قلمدان ها می باشند. قلمدان ها در ایران بسیار زیبا طراحی می گردند. معمولا از هنرهای اسلیمی برای طراحی بر روی قلمدان استفاده می شود.  قلمدان ها انوع مختلفی دارند. بطور مثال گاهی دیده شده است که قلم دان ها را از برنج یا چوب می سازند.

شروع قلمدان سازی را می توان به دوره صفویه نسبت داد. در آن دوران بود که اولین قلمدان های روغنی یا به اصطلاح لاکی ساخته شد. هنرمندان بزرگی در قلمدان سازی فعال بودند که از جمله ی انها می توان به آقای محمد زمان اشاره نمود که در قلمدان سازی یگانه ی روزگار خویش بود. امروزه استفاده از هنر قلمدان سازی نسبت به زمان صفویه و قاجار بشدت کاهش پیدا کرده و شما می توانید این هنر زیبا را تنها در شهر های تهران و اصفهان جستجو کنید.

قلمزنی

قلمزنی را می توان اوج هنر نوشت افزارها در ایران دانست. کمال هنر ایرانی را می توان در قلم زنی دید. اگرچه این قلم زنی با سایر قلم های معمول دنیا فرق دارد اما یک هنر بی بدیل بشمار می آید. هدف از تولید سایر قلم ها انتقال جوهرها به کاغذها برای ارتباطات و پیام ها می باشد.  اما در قلم زنی هدف خلق یک اثر شگفت آور بر روی یک شی دیگر است.

در این هنر از قلم های فلزی برای حکاکی بر روی اشیا فلزی استفاده می کنند. اوج این هنر را می توان در استان هنرخیز اصفهان جست. شاید برای شما جالب باشد که بدانید هنر قلم زنی از زمان هخامنشیان در ایران رواج داشته است و از دیرباز به عنوان یک فن مهم در صنعت ایران زمین به شمار می رفته است.